De Synergy Index: de onderstroom meetbaar maken

(bewustzijn, psychologische veiligheid & ervaren samenwerking)

Waarom gesprekken mislopen, zelfs in sterke teams

In veel teams gebeuren dezelfde kleine momenten: een blik die te veel zegt, een stilte die blijft hangen of iemand die zich terugtrekt zodra het spannend wordt. Geen grote conflicten, maar subtiele signalen die bepalen of een gesprek open blijft of dichtvalt.

Niet omdat iemand iets verkeerd doet, maar omdat iedereen iets anders ervaart: veiligheid, spanning, ruimte, energie, helderheid. Zonder taal voor die ervaringslaag blijft samenwerking stroever dan nodig.

De meeste teamproblemen zitten niet in het gesprek, maar in wat niemand hardop zegt.

Waarom bewustzijn de eerste pijler is

Daarom begint de Synergy Circle bij bewustzijn. Ons logo — het naar binnen gerichte hoofd — staat niet voor nadenken, maar voor zelfinzicht als startpunt van samenwerking.

Bewustzijn gaat over begrijpen wat je triggert, welke verwachtingen je meeneemt en hoe jouw reflexen invloed hebben op het gesprek.

Soms ervaar je iemand als dominant of luid. Of juist als afwachtend. Dat gebeurt in elk team.

Maar in elke dynamiek speelt iedereen een rol. Dat besef maakt gesprekken rustiger en eerlijker. Zonder bewustzijn reageer je op je eigen interne oordeel in plaats van op wat er gebeurt. Met bewustzijn herken je jouw positie in het patroon, waardoor gesprekken zuiverder en effectiever worden.

Bewustzijn verandert het gesprek sneller dan welke interventie dan ook.

Wat is onderstroom in teams?

Onderstroom is de gezamenlijke, maar onuitgesproken ervaringslaag in een team: de mix van psychologische veiligheid, spanning, emoties, energie, rolhelderheid en impliciete normen die communicatie en gedrag sturen.

Het bepaalt hoe samenwerking wordt ervaren nog vóórdat iemand iets zegt:

• Voelt het veilig om eerlijk te zijn?

• Wat doet spanning met mijn gedrag?

• Hoeveel ruimte ervaar ik om mijn stem te gebruiken?

• Kost dit overleg energie of levert het iets op?

• Hoe duidelijk zijn rollen en verwachtingen?

• Welke voorkeuren of irritaties kleuren mijn blik?

Zonder zicht op deze laag reageren mensen op aannames, niet op realiteit. Daardoor lopen gesprekken sneller vast en worden misverstanden groter dan nodig.

De Synergy Index: de thermometer van ervaren samenwerking

De Synergy Index maakt de onderstroom zichtbaar in één nulmeting. Geen HR-survey of tevredenheidsscan, maar een instrument dat laat zien hoe samenwerking daadwerkelijk wordt ervaren.

De Index brengt samenhang in thema’s zoals:

• psychologische veiligheid

• spanning & draagkracht

• vertrouwen

• rol- en mandaathelderheid

• luisterkwaliteit

• feedbackgedrag

• energie & motivatie

• patronen in teamdynamiek

Met één blik ontstaat een gedeeld beeld. Daardoor worden gesprekken direct concreter en verschuift gedrag sneller, omdat iedereen dezelfde realiteit ziet.

Teams lopen vast wanneer mensen vooral kijken naar wat de ander doet en niet naar hun eigen rol in het patroon.

Waarom de Synergy Index werkt

Wanneer teams de resultaten zien, verandert het gesprek meteen:

• aannames verdwijnen

• de toon wordt rustiger

• reacties worden minder reflexmatig

• er ontstaat nieuwsgierigheid

• iedereen start vanuit hetzelfde vertrekpunt

Voor leiders geeft de Index helder inzicht in hun invloed, gebaseerd op ervaren realiteit, niet op losse indrukken. Zodra er gedeelde helderheid is, bewegen teams gemakkelijker mee en worden keuzes stabieler.

Waarom de Index het begin én het eindpunt is

De Synergy Index is altijd het startpunt:hij laat zien waar het team staat voordat patronen of gesprekken worden verdiept.

En hij keert terug aan het einde:om zichtbaar te maken waar psychologische veiligheid is gegroeid, spanning is gedaald en energie en helderheid zijn toegenomen.

Vooruitgang wordt daarmee niet alleen ervaren, maar ook tastbaar: een objectief referentiepunt voor leiderschap, cultuur en samenwerking.

Wil je psychologische veiligheid, teamdynamiek en ervaren samenwerking scherp in beeld?

Plan een korte kennismaking: https://calendly.com/connect-tjo/kennismaking